حاشیه نشینی

حاشیه نشینی ارتباط تنگاتنگی با مدیریت شهری دارد. نظام شهری باید به گونه ای باشد که نیازهای افزایش جمعیت و توسعه روزافزون شهر را برآورد کرده و راهی برای مقابله با پس زدن این مهاجران به حاشیه ها بیابد. حاشیه نشینی به این دلیل پدید آمده که گروه های کم درآمد نمی توانند تقاضای خود را در بازار رسمی زمین و مسکن تامین کنند; لذا به نظام غیررسمی و حاشیه شهرها روی می آورند.

حاشیه نشینی که خود معلول گسترش شکاف طبقاتی، رشد بی رویه شهرنشینی و مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ است، از جهات متعددی موجب شیوع بزهکاری ها، انحرافات اجتماعی و عوارض ناشی از آنها می شود.

صاحب‌نظران و کار‌شناسان مسائل شهری، تعاریف متعددی از حاشیه‌نشینی ارائه کرده‌اند، برخی عقیده دارند حاشیه‌نشینان کسانی هستند که در محدوده اقتصادی شهر زندگی می‌کنند، ولی جذب نظام اقتصادی و اجتماعی نشده‌اند.

چارلز آبرامز حاشیه را ​ فرآیند تصرف نواحی شهری به قصد تهیه مسکن دانسته​ و نیز حاشیه نشین را در معنای عام شامل تمام کسانی می دا​ند که در محدوده اقتصادی شهر ساکن هستند، ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند.

حاشیه نشینی فرهنگی به حالتی گفته می شود که افراد با وجود سکونت در محدوده شهری و گاهی مرکز شهر با فرهنگ شهروندی آشنا نیستند. شهرنشین به کسی گفته می شود که در قلمرو مکانی شهر ساکن است و شهروند کسی است که علاوه بر سکونت در محدوده شهری، تابع هنجارهای شهری هم است، بنابراین در حاشیه نشینی فرهنگی بیشتر شاهد افراد شهرنشین هستیم و نه شهروند. به طور مثال در چنین شرایطی است که شاهد پرورش حیواناتی نظیر گاو و گوسفند در محدوده شهری خواهیم بود.